Celem projektu jest przede wszystkim:

1. podniesienie świadomości społeczeństwa nt. roli dzikich zapylaczy w przyrodzie,

2. zwiększenie bazy pokarmowej dla dzikich zapylaczy głównie w mieście realizowane poprzez sadzenie kwitnących krzewów i zakładanie kwietnych trawników,

3. tworzenie schronień dla dzikich zapylaczy, tzw. hotelików dla owadów.

„Pszczoła jest podstawą życia na Ziemi, a gdy nie ma pszczół nie ma też pożywienia dla człowieka. Jeżeli wyginą pszczoły, ludzkość przeżyje jeszcze tylko cztery lata!” Albert Einstein

Niegdyś, pszczoły zakładały gniazda w pniu drzewa. Człowiek, obserwując zwyczaje owadów, rozpoczął sztuczne przygotowanie takich miejsc, barci, wydrążonych komór wewnątrz pnia drzewa. Bartnicy lokowali je przeważnie na dębach i sosnach, rzadziej na bukach czy lipach, a dodatkowo zabezpieczane były przed niedźwiedziami.

Początkowo to las był miejscem hodowli pszczół, to właśnie tam jest wiele roślin miododanych, a także mnóstwo mszyc i czerwi, które są dla pszczół źródłem spadzi. Skąd pomysł Lasów Państwowych, aby w ramach projektu rozwojowego „Zdrowa żywność z polskich lasów” podjąć działanie „Pszczoły wracają do lasu”. Zadaniem leśników jest m.in. wzbogacenie mikrosiedlisk o pożądane gatunki roślin czy budowanie schronów dla dzikich pszczół.

Pszczoły, obok muchówek i chrząszczy, należą do najważniejszych zapylaczy roślin kwiatowych. Dzięki obecności pszczół w środowisku rośliny produkują znacznie więcej  nasion i owoców. Jednak pszczoły nie tylko zapewniają ciągłość upraw i dają miód, ale wytwarzają produkty o właściwościach leczniczych.

Produkowany przez nie propolis ze względu na bakteriobójcze działanie od wieków stosowany jest przy przeziębieniu, a także paradontozie i chorobach układu pokarmowego. Ten pszczeli kit przyspiesza gojenie, regenerację tkanek i pomaga w leczeniu oparzeń. Natomiast inne pszczele produkty, kwiatowy pyłek i pierzga, pomagają leczyć choroby układu pokarmowego czy krwionośnego. Zaś pszczeli jad (wydzielany podczas użądlenia) jest stosowany w leczeniu chorób reumatycznych i alergicznych.

Te dziko żyjące gatunki stanowią liczną gatunkowo grupę owadów. Szacuje się, że na Ziemi żyje ok. 20 tys. gatunków pszczół dziko żyjących, z czego w Polsce zanotowano obecność ponad 470. Niestety, niemal połowa z nich znajduje się na czerwonej liście i jest zagrożona wyginięciem.

Pszczół i owadów zapylających jest coraz mniej! Tylko racjonalne korzystanie ze środowiska i troska o wszystkich mieszkańców Ziemi pozwoli nam zachować równowagę w przyrodzie.

Nie dewastujmy zatem owadzich gniazd. Pozwalając owadom na zwiększenie ich populacji przyczyniamy się do tworzenia stabilniejszych i bardziej odpornych ekosystemów. 

Poza pszczołami jest wiele innych gatunków owadów z rodziny pszczołowatych, które pełnią rolę zapylaczy. Jednym z nich jest trzmiel. Trzmiele są owadami dużymi i mogą osiągać wielkość do 30 mm. W zależności od zabarwienia możemy wyróżnić kilka grup trzmieli: żółte, czarne, tęczówki i paskowane. Nie jest jednak łatwo rozpoznać trzmiela. Bardzo podobne do nich są trzmielce. Różnica w wyglądzie polega na tym, że trzmielce z racji pasożytniczego trybu życia nie posiadają koszyczka do przenoszenia pyłku kwiatowego umiejscowionego na goleniach trzeciej pary odnóży, tak jak trzmiele.

Trzmiele oraz pszczoły, są owadami społecznymi, jednak od pszczół różni ich to, że ich gniazda są tylko sezonowe. Zazwyczaj zakładają je w ziemi, często w opuszczonych norach, czasem zasiedlają dziuple lub kępy zeschniętej trawy. Trzmiele obok pszczół są jednymi z najważniejszych zapylaczy roślin dziko rosnących oraz roślin uprawnych, drzew i krzewów.

Do grupy owadów zapylających zalicza się również muchówki, motyle i chrząszcze. Owady specjalizujące się w odżywianiu nektarem i pyłkiem kwiatów posiadają specjalne przystosowania, np. aparat gębowy typu ssącego. U motyli to długa, zwijana trąbka. Pszczoła miodna na odnóżach posiada specjalne koszyczki do zbierania pyłku. Niektóre z owadów przystosowują się tylko do zapylania określonych gatunków roślin. Na przykład kwiaty zapylane przez muchy (Cantharofilia), które wydzielają woń podobną do zapachu padliny, co wabi wyłącznie te owady.

Facelia, stokrotka, kolendra, aksamitka, kminek, malwy, ogórecznik, maki, słoneczniki, gryka czy chabry to tylko niektóre rośliny z ogromnej bazy pokarmowej pożytecznych owadów. Zakładając kwietne łąki, czy kwietne trawniki w miastach przyczyniamy się do zwiększania bazy pokarmowej dla pożytecznych owadów. Miejsca takie nie tylko pięknie pachną, czy wspaniale wyglądają, ale przede wszystkim przyciągają setki owadów.

A to ciekawe.

• Na świecie istnieje około 20 000 gatunków pszczół. Większość z nich nie została jeszcze opisana, a zatem liczba ta może być dużo większa.

• Najmniejsze pszczoły miodne to pszczoły karłowate (wschodnioazjatyckie), mają do 0,2 mm. Największe pszczoły to Megachile Pluto, które rosną do 40 mm.

• Pszczoły miodne żyją w rojach. W jednym roju żyje około dwudziestu tysięcy pszczół choć zdarza się, że nawet do stu tysięcy. Jest wśród nich jedna królowa, setki trutni i tysiące robotnic.

• Robotnice to samice, ale nie rozmnażają się. Królowa zapewnia potomstwo. Trutnie, to osobniki płci męskiej, nie posiadają żądeł.

• Pszczoły porozumiewają się za pomocą tańców i wydawanych dźwięków.

• Taniec pszczoły jest zależny od kąta padania światła słonecznego.

• Podczas lotu pszczoła wykonuje 350-435 ruchów skrzydłami na sekundę, czyli 11 400 razy na minutę.

• Przeciętny zasięg lotu pszczół wynosi 3 km, a maksymalny może wynieść nawet 10 km.

• Pszczoły muszą odwiedzić około 4 milionów kwiatów, aby zebrać nektar na 1 kg miodu.

• Podczas jednego "kursu" po nektar pszczoła odwiedza 50-100 kwiatów.

• Pszczoły zbieraczki pobierają nektar z kwiatów, dodają pierwsze enzymy i przynoszą do ula. W ulu przekazują nektar pszczołom ulowym, które wzbogacają świeży nakrop w aminokwasy, kwasy organiczne, dalsze enzymy rozkładające wielocukry na cukry proste i roznoszą nektar po wielu komórkach celem jego zagęszczenia. W miarę gęstnienia, miód przenoszony jest do następnych wyżej położonych komórek, jednocześnie dalej wzbogacany w związki organiczne. Dojrzały gęsty miód jest zasklepiany, komórki plastra zamykane są cienką warstwą wosku.

• Pszczoła to jedyny owad, którego wytwarzaną dla siebie żywność zjada człowiek.

• Pszczoły wytwarzają miód w ten sam sposób od 150 milionów lat.

• Miód to: 80% naturalnych cukrów, 18% wody, 2% składników mineralnych, witamin, protein i pyłku.

• O tym jak wielką rolę spełniają pszczoły przy zapylaniu roślin może świadczyć fakt, że na zebranie 1 kg miodu odwiedzają prawie 8 500 000 kwiatów akacji, 4 200 000 kwiatów eksparcety lub 20 milionów kwiatów koniczyny.

• W wielu krajach utrzymuje się pasieki wyłącznie w celu zapewnienia odpowiedniego zapylenia upraw. Miód jest bardzo cennym, ale dodatkowych „owocem” pracy pszczół.

• Niezwykle ważną rolę odgrywają pszczoły w leśnictwie. Ich praca służy zwiększeniu ilości zdrowych i płodnych nasion potrzebnych do odnowienia lasu, pożywienia dla ptactwa, jak i do zwiększenia urodzaju owoców leśnych (poziomek, borówek, czarnych jagód, jeżyn, malin).

• Obecnie, w okresie coraz silniejszego rozwoju techniki, pszczoły w atmosferze są najczulszym wskaźnikiem stopnia środowiska naturalnego (podobnie jak raki w wodzie).

• Pszczoła robotnica może wyprodukować w swoim życiu miód w ilości 1/12 łyżeczki od herbaty.

• Żeby wyprodukować 0,3 kg miodu, pszczoły muszą przelecieć 88 500 km i usiąść na 2 mln kwiatów

• Przeciętna szybkość lotu pszczoły to tylko 24 kilometry na godzinę.

• Pszczoły nie rozpoznają koloru czerwonego.

• Litr miodu waży od 1,38 do 1,45 kg.

• W słoiku 0,9 l mieści się około 1,25 kg miodu.

• Na 1 dcm kwadratowym obustronnie mieści się 750 komórek pszczelich.

• Na 1 dcm obustronnie zasklepionego plastra mieści się 0,3 kg miodu.

• Na jednej ramce może mieścić się aż 6 500 komórek

• Do zbudowania 1 kg woszczyzny potrzeba 1,2 mln płytek

• Pszczoły budują okrągłe cylindry. Dopiero po ogrzaniu do 40°C wosk zaczyna być płynnym i przybiera najbardziej energetycznie oszczędną formę sześciokąta.

• Królowe pszczoły mogą żyć do 5 lat, składają około 3 000 jaj dziennie

• Robotnice żyją od 4 do 24 tygodni, pszczoły z końca sierpnia do 6 miesięcy – niektórzy mierzą ilością przelatanych kilometrów; w tym wypadku 850 km jest limitem

• Trutnie żyją 4-5 tygodni

• Dojrzałość płciowa: matka 6 dni od wygryzienia, truteń 14 dni od wygryzienia

• Królowa matka waży 0,17 - 0,2 g, pszczoła waży 0,1 g, a truteń 0, 24 g

• Gotowe do unasiennienia królowe są zmuszane przez pszczoły do kilkukrotnych lotów godowych (2-5 km), na wys. 15-30 m są unasienniane przez 10-20 trutni. Po stosunku trutnie natychmiast umierają i spadają na ziemię.

• Rodzina pszczela składa się w 2/3 z pszczół ulowych (młodych) i w 1/3 z pszczół lotnych.

• Zbieraczki nektaru muszą wykonać aż 20 000 lotów aby zebrać 1 litr słodkiego surowca, z którego powstanie 150 g dojrzałego miodu.

• Pszczoła lotna wylatuje 7-15 razy dziennie. Przerwy między lotami wynoszą ok. 5 min. Czas trwania lotu to ok. 25-45 min.

• Pszczoła podczas lotu zużywa 2 mg cukru/1 km.

• Żeby napełnić wole miodowe (50-60 mm3) pszczoła odwiedza 15-100 kwiatków.

• Dla wyprodukowania 1 kg miodu pszczoła musi zebrać ok. 3 kg nektaru (60 000 napełnień wola) i przy średniej długości lotu 800 m musi pokonać trasę 40 000 km. (jedno okrążenie kuli ziemskiej).

• Są dwa rodzaje tańca pszczelego - jeden dotyczy pożytku znajdującego się w odległości do 100 m, a drugi powyżej tej odległości.

• Pszczoła poza tzw. kompasem zewnętrznym posiada także wewnętrzny, który pokazuje jak daleko w określonym czasie zawędrowało słońce.

• Gdy słońce jest za chmurą, za punkt orientacyjny służy kawałek niebieskiego nieba.

• Pszczoła posiada "zegar czasowy", który mówi jej o jakiej porze dana roślina "mioduje".

• Robotnica waży 0,1 g, wracająca z nektarem jest cięższa o połowę, a z pyłkiem o 1/3 więcej.

• Ciężar jednej pszczoły niewypełnionej miodem wynosi około 0,1 g, czyli na 1 kg przypada 10000 pszczół.

• Rój silny to 3 kilogramy pszczół i więcej, średni to około 2 kg, słaby do 1 kg. W jednym kilogramie mieści się 8 500 pszczół wypełnionych miodem.

• Jeden ładunek pyłku to efekt odwiedzin ok. 100 kwiatów. 20 ładunków wypełnia jedną komórkę plastra.

Za http://uratujpszczole.pl