Aktualności Aktualności

75 lat Straży Leśnej

Historia straży, zajmującej się ochroną lasu, zwierzyny, pożytków leśnych i całej przyrody sięga początków naszej państwowości.

W dziejach Państwa Polskiego znaleźć można wiele informacji o tym, że ochroną lasu zajmowali się strażnicy, funkcjonariusze leśni, czy też strzelcy. Najstarszym polskim dokumentem, traktującym o gospodarowaniu zasobami leśnymi, był ustanowiony przez Kazimierza III Wielkiego Statut Wiślicki z 1347 roku. Ten dokument prawny ograniczał niekontrolowane wykorzystanie zasobów przyrody m.in. poprzez wprowadzenie kar za nielegalny wyrąb dębów i innych drzew w cudzych lasach. Później, za panowania Władysława Jagiełły, wprowadzono ograniczenia w eksploatacji drewna cisowego oraz ustanowiono okres ochronny dla zwierzyny łownej. Natomiast Zygmunt Stary w roku 1529 w „I Statucie litewskim” ustanowił ochroną: żubra, bobra oraz tura.

Pierwszym ważnym dokumentem dotyczącym funkcjonowania strażników leśnych był dekret z 1946r. powołujący Straż Leśną Pierwsza ustawa, w dzisiejszym rozumieniu, regulująca zadania służby leśnej powstała za czasów Zygmunta III Augusta. Regulowała ona m.in. sprawy eksploatacji lasów, bartnictwa, łowiectwa i rybołówstwa.

W 1880 roku wydana została ustawa lasowa, wg której osoba pełniąca obowiązki strażnika leśnego powinna być "postępowania nieskazitelnego", a sam kandydat na strażnika przed przystąpieniem do służby składał przysięgę, co świadczyło o dużym znaczeniu i odpowiedzialności w stosunku do sprawowanej służby.

Straż Leśna współcześnie zajmuje się szeroko pojętą ochroną lasu, ochroną przeciwpożarową, profilaktyką, zwalczaniem przestępstw i wykroczeń. To trudna i niebezpieczna służba, stawiająca strażników na linii frontu z niebezpieczeństwem. Szkodnictwo leśne obejmuje przecież obszerną grupę czynów zabronionych, a praca Strażnika Leśnego wymaga dużej wiedzy, znajomości prawa, przepisów i procedur oraz sprawności fizycznej.  

Pierwszym ważnym dokumentem dotyczącym funkcjonowania strażników leśnych był dekret powołujący Straż Leśną z 1946r. Kolejnym dokumentem, obowiązującym obecnie, traktującym m.in. o zadaniach Straży Leśnej jest ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 roku.  Obok Straży Leśnej funkcjonuje także Straż Parków Narodowych powołana ustawą o ochronie przyrody z dnia 16 października 1991 roku. Obie te służby strzegą polskich lasów i przyrody i obchodzą w tym roku jubileusz 75-lecia swojej działalności.

4 października 2021 roku, w dniu wspomnienia Św. Franciszka - patrona przyrody i ekologii, w Bazylice Archikatedralnej św. Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu odbyły się obchody Jubileuszu Straży Leśnej. We mszy świętej uczestniczyli zaproszeni goście, sympatycy lasów, leśnicy i Strażnicy Leśni pracujący w lasach Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu.

Patrząc optymistycznie na współczesne problemy lasu i polskiego leśnictwa życzymy wszystkim Strażnikom Leśnym, Strażnikom Parków Narodowych i osobom pełniącym obowiązki strażnikwów leśnych wytrwałości w pełnieniu służby i jak najmniejszej liczby trudnych i konfliktowych sytuacji podczas wykonywanej pracy.

Darz Bór.