Wydawca treści
Historia Nadleśnictwa
Historię naszego nadleśnictwa piszemy od 1945 r.
28.01.1945 r. ziemie górowskie włączone zostały w granice państwa polskiego.
Miasto Góra zostało siedzibą powiatu i znalazło się w granicach woj. wrocławskiego.
Po odzyskaniu niepodległości w 1945 roku powstały 3 nadleśnictwa odpowiadające w przybliżeniu obecnemu Nadleśnictwu. Były to:
Nadleśnictwo Góra utworzone 15 czerwca 1945 r. z leśnictwami i ich obsadą:
leśnictwo Sułków leśniczy Antoni Karkosz, pracował w tym leśnictwie do 1953 r. Wg dokumentów z 1945 r. zgromadzonych w archiwum nadleśnictwa wynika, że jest to trudne leśnictwo, które należy obsadzić leśniczym z doświadczeniem, a nie młodym adeptem, o powierzchni ok 945 ha. Stan lasów oceniono jako dość dobry z małymi wyjątkami spowodowanymi działaniami wojennymi. Średnia powierzchnia nowo tworzonych leśnictw wynosiła wówczas 450-550 ha, a zatem było to bardzo duże leśnictwo.
Przed wojną leśniczówka zlokalizowana była w tym samym miejscu, co obecnie, a leśniczym wówczas był Fritz Eifler.
leśnictwo Góra leśniczy Stanisław Nowak, pracował tam do 1947 r. Przed wojną las znajdujący się na południe od miasta nazywał się Forest Oberwald (Górny Las), leśniczówka posadowiona była przy obecnej ul. Leśnej. Dziś nie ma śladu po tej osadzie.
leśnictwo Łękanów leśniczy Gerard Stankiewicz, pracował w tym leśnictwie do 1948 r.
Nadleśnictwo Wąsosz (później zmieniło nazwę na Załęcze), powstało 9 lipca 1945 r. z leśnictwami: Załęcze, Wodniki, Pobiel, Bartków, Chodlewo, Przywsie, Zbaków Dolny, Sułów.
Nadleśnictwo Jemielno powołane 15 listopada 1945r. z leśnictwami: Lipka, Jemielno, Ryczeń, Lubów, Luboszyce, Daszów, Zawiszów.
Według danych prowizorycznego urządzania lasu powierzchnia tych nadleśnictw przedstawiała się następująco:
Nadleśnictwo Góra 4.868,60 ha wg stanu na 01.10.1949 r.
Nadleśnictwo Jemielno 6.634,39 ha wg stanu na 01.10.1950 r.
Nadleśnictwo Załęcze 4.656,29 ha wg stanu na 01.10.1948 r.
razem 16.159,28 ha (w 2007 r. - 22.391,31 ha).
Nadleśnictwo Góra
Pierwszym spisanym dokumentem znajdującym się w Archiwum Państwowym w Lesznie dotyczącym Nadleśnictwa Góra jest:
"Protokół jednostronny spisany w dniu 15 października 1945 r. przez nadleśniczego inż. Franciszka Burmistrzaka w obecności leśniczych A. Karkosza, St. Nowaka i G. Stankiewicza w sprawie przejęcia budynków mieszkalnych i gospodarczych na terenie Nadleśnictwa Państwowego Góra".
Protokół wymienia przejęte budynki i ich wartość. Wyceny wartości dokonali spisujący protokół. Według protokołu siedziba Nadleśnictwa mieści się w budynku przy ul. Roli Żymierskiego 16 w Górze (obecnie Podwale 31). Parter budynku mieszkalnego przeznaczono na biuro nadleśnictwa natomiast na I piętrze urządzono mieszkanie dla nadleśniczego. W podwórzu znajduje się murowany, piętrowy budynek mieszkalny przeznaczony na mieszkanie dla furmana, stajnia drewniana, dwie szopy drewniane, szopa murowana oraz murowany garaż. Według protokołu nadleśnictwo posiadało 3 leśnictwa:
Leśnictwo Sułków w Sułkowie nr. 10 - budynek przeznaczony na mieszkanie dla leśniczego, przy leśniczówce mieści się dom nr 9 dla robotników leśnych. Gajówka Polski Borczyn (Borszyn) mieści się we wsi Polski Borczyn nr 6, gajówka Zaborowice mieści się we wsi Zaborowice nr 1 i gajówka Wierzawice w osadzie Wierzawice nr 1.
Leśnictwo Góra leśniczówka mieści się w osadzie F. Oberwald przy drodze prowadzącej z miasta Góra do wsi Ober-Friedrichswaldau (Włodków Górny) - protokół nie wymienia czy dom mieszkalny przeznaczony jest na mieszkanie dla leśniczego. Gajówka we wsi Zalesice (Zawieścice) nr 27, przy gajówce znajduje się dom dla robotników nr 17, gajówka Glinka mieści się we wsi Nieder-Friedrichswaldau (Włodków Dolny) nr 15, gajówka we wsi Chroscina (Chróścina) nr 89 i gajówka Ryczyn (Ryczeń) mieści się przy remizie 25,2 m od wsi Ryczyn.
Leśnictwo Łękanów - leśniczówka mieści się przy kwartale 11 uroczysku Seitsch (Siciny) - protokół nie wymienia czy dom mieszkalny przeznaczony jest na mieszkanie dla leśniczego. Gajówka Braunau (Wronów) mieści się przy kw. 11 ur. Seitsch (Siciny), gajówka Łękanów mieści się we wsi Łękanów nr 1, przy gajówce znajduje się dom dla robotników nr 2, gajówka Miechów mieści się we wsi Czaplewo nr 19, gajówka Waldvorwerk (Masełkowice) mieści się we wsi Waldvorwerk nr 6, dom leśny mieści się w osadzie Meinzenderf przy szosie Góra-Leszno.
Franciszek Burmistrzak pierwszy nadleśniczy Nadleśnictwa Góra.
Urodził się w1893 r. w powiecie poznańskim, w rodzinie z tradycjami leśnymi. Był synem leśniczego pracującego początkowo koło Poznania, a od 1939r. w Dąbczu k. Leszna, gdzie po przejściu na emeryturę osiadł w Bojanowie.
Franciszek po ukończeniu gimnazjum ogólnokształcącego w 1915r. rozpoczął naukę na Politechnice Lwowskiej na wydziale Leśnym, którą ukończył egzaminem dyplomowym w 1918r. Po studiach rozpoczął pracę w majątku biskupstwa w Dalilowej w powiecie sanockim jako leśniczy. Później przez kilka miesięcy 1919r. pracował u profesora inż. Aleksandra Kozikowskiego we Lwowie jako mierniczy i taksator przy urządzaniu lasów i szacowaniu szkód wojennych po I wojnie światowej. Następnie do maja 1920r. pracował w majątku w Brzyskiej Woli w charakterze adiunkta leśnego. Po zdobyciu tak bogatego doświadczenia zawodowego, do wybuchu II wojny światowej, pracował w charakterze nadleśniczego w lasach Kazimierza Czartoryskiego w Żurawnie w obwodzie lwowskim. W czasie zawieruchy wojennej pracował jako nadleśniczy w Terszowie, później w Komarnie także na terenie obwodu lwowskiego. W lipcu 1944r. został ewakuowany do Rymanowa, po czym 15.06.1945r. przeniesiony został do nowo utworzonego Nadleśnictwa Góra, położonego na byłych ziemiach niemieckich przyłączonych do Polski po wojnie.
Po objęciu stanowiska nadleśniczego pierwszym jego zadaniem była inwentaryzacja zasobów leśnych oraz zorganizowanie administracji leśnej. Braki wyspecjalizowanej kadry leśnej i ogromne zniszczenia lasów, będące skutkiem działań wojennych, to były główne problemy z jakimi przyszło się zmierzyć Burmistrzakowi. Na stanowisku nadleśniczego pracował do 1950 r.
Buk - pomnik przyrody utworzony w 2021 r. na cześc pierwszego nadleśniczego Franciszka Burmistrzaka
Na cześć pierwszego nadleśniczego w 2021 r. Uchwałą Rady Miejskiej Wąsosza utworzono pomnik przyrody, okazałego buka wyróżniającego się na tle otaczających go sosen, położonego w oddziale 169 na terenie leśnictwa Bartków i nazwano go Franciszkiem.
Od 20.12.1949 r. do 1978 r. Nadleśnictwo Góra należało do Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych we Wrocławiu. Obecnie jednostką nadrzędną jest Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu.
Powierzchnia nadleśnictwa w wyniku przeprowadzonej przez urządzanie w roku 1978 aktualizacji stanu lasu wynosiła 18.599,08 ha.
Od początków powstania Nadleśnictwa Góra funkcję na stanowisku nadleśniczego w poszczególnych latach pełnili:
Franciszek Burmistrzak w latach 1945 – 1950
Władysław Tuczyński w latach 1950 – VII 1951 (zginął śmiercią tragiczną 17.07.1951 r.)
Dr inż. Jerzy Piotrowski od VIII 1951 – 1975
Stanisław Słowikowski 1975 r. – 1992 r. na stanowisku pracował do przejścia na emeryturę.
Edward Gil 1992 – 2000
Zbysław Ryszewski 2000 – 2009
Tomasz Multański 2009 – 2021
Dariusz Kociubiński od 19 maja 2021 r.
Nadleśnictwo Jemielno
Powołane zostało 15 listopada 1945 r. z podziałem na 7 leśnictw. 20.12.1949 r. nadleśnictwo to weszło w skład Okręgowego Zarządu LP we Wrocławiu. Według danych prowizorycznego urządzania lasu (wg stanu na 01.10.1950 r.) powierzchnia Nadleśnictwa Jemielno wynosiła: 6.634,39 ha . Nadleśnictwo istniało do 31.12.1971 r. Z dniem 1.01.1972 r. zostało włączone do Nadleśnictwa Góra Śląska.
Od początków powstania Nadleśnictwa Jemielno funkcję na stanowisku nadleśniczego pełnili odpowiednio:
Władysław Krauze 1945 – 1951
Marian Kantorek 1951 – 1956
Zygmunt Jurczyszyn 1956 – 1959
Józef Kędzierski 1960 – 1971
Pierwsza siedziba Nadleśnictwa mieściła się w miejscowości Jemielno obok stacji kolejowej i młyna. Budynek ten został rozebrany około 1980 roku. Następnie siedziba została przeniesiona do centrum miejscowości do budynku nr 95. Budynek ten w roku 1976 w związku z likwidacją Nadleśnictwa został przekazany Gminie Jemielno, w zamian za to Nadleśnictwo Góra Śląska otrzymało osadę w miejscowości Zdzisławice nr 1.
Nadleśnictwo Wąsosz
Nadleśnictwo Wąsosz powstało 1 lipca 1945 r. i zostało podzielone na 8 leśnictw. 20.12.1949 r. weszło w skład Okręgowego Zarządu LP we Wrocławiu. Nadleśnictwo to po dalszych regionizacjach ok. roku 1947 zmieniło nazwę na Załęcze. W związku z reorganizacją Lasów Państwowych Nadleśnictwo Załęcze z dniem 30.06.1972 r. zostało zlikwidowane i włączone do Nadleśnictwa Żmigród, a następnie 01.01.1979 r. przyłączone do Nadleśnictwa Góra Śląska. Według danych prowizorycznego urządzania lasu powierzchnia Nadleśnictwa Załęcze (wg stanu na 01.10.1948r.) wynosiła 4.656,29 ha.
Od początków powstania Nadleśnictwa Załęcze funkcję na stanowisku nadleśniczego w kolejności pełnili:
Stanisław Mądry 1945 – 1950
Adam Wanicki 1950 – 1968
Jerzy Kuczyński 1968 – 1972 r. czyli do czasu likwidacji nadleśnictwa i włączenia terenów leśnych do Nadleśnictwa Żmigród.
Prawdopodobnie pierwsza siedziba nadleśnictwa znajdowała się w samym mieście Wąsosz, według Pana inż. Mieczysława Maćkowiaka siedzibą nadleśnictwa od początku jego powołania była miejscowość Załęcze. Przeniesienie lub lokalizacja siedziby nadleśnictwa do Załęcza wiązała się z tym, że ówczesny Nadleśniczy Nadleśnictwa Adam Wanicki mieszkał w Rawiczu i bliżej mu było z dojazdem do miejsca pracy do Załęcza niż do Wąsosza. Siedzibą nadleśnictwa był obecny budynek Nr 1 w Załęczu.
Leśnictwa wchodzące w skład Nadleśnictwa Załęcze: Załęcze, Wodniki, Pobiel, Bartków, Chodlewo, Przywsie Zbaków Dolny, Sułów.
Nadleśnictwo Góra Śląska
Nadleśnictwo Góra Śląska utworzono 1.01.1972 r. przez połączenie lasów nadleśnictw: Góra, Jemielno, a 1.07.1972 r. Nadleśnictwo Góra Śląska przejęło część byłego Nadleśnictwa Załęcze o powierzchni 444 ha oraz dwie osady leśne. Powierzchnia tych nadleśnictw wynosiła wówczas 19.922,64 ha (I rewizja).
Z dokumentu z 31.07.1972 r. dowiadujemy się, że Nadleśnictwo Żmigród zawiadamia OZLP we Wrocławiu, że 28.07.1972 r. dokonano przekazania obchodu „Bełcz” w leśnictwie Wodniki do Nadleśnictwa Góra Śląska wraz z gajówką i gajowym Bolesławem Szawarynem.
Do 1978 r. nadleśnictwa te należały do Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych we Wrocławiu.
W dniu 1.01.1979 r. utworzono Nadleśnictwo Góra Śląska z trzema obrębami: Góra, Jemielno i Załęcze. W tych granicach zasięgu terytorialnego Nadleśnictwo Góra Śląska pozostało do tej pory. Powierzchnia nadleśnictwa w wyniku przeprowadzonej przez urządzanie w roku 1978 aktualizacji stanu lasu wynosiła 18.599,08 ha.
W roku 1985 (II rewizja) powierzchnia Nadleśnictwa Góra Śląska wynosiła 20.458,83 ha i jeszcze wzrosła w 1995 r. (III rewizja) do 20.825,59 ha. Systematycznie też wzrastała powierzchnia lasów ochronnych w nadleśnictwie od 1.494,21 ha wg I rewizji do 9.124,35 ha wg III rewizji, natomiast malała powierzchnia gruntów nieleśnych z 2.219,95 ha wg definitywnego urządzania w roku 1960 do 1.299,68 ha wg III rewizji.
Do 2007 r. Nadleśnictwo Góra Śląska podzielone było na 19 leśnictw: Chróścina, Wronów, Siciny, Sułków, Łękanów, Zawieścice, Ślubów, Kietlów, Daszów, Zawiszów, Lubów, Osławice, Majówka, Jemielno, Sułów, Załęcze, Wodniki, Pobiel, Bartków zajmując powierzchnię 22.391,31 ha. W 2007 roku zlikwidowano leśnictwo Pobiel, w 2014 r. leśnictwo Chróścina, Daszów i Zawiszów.
Materiały do pobrania
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Ochrona Lasu
Ochrona Lasu
Dla leśników ochrona lasu to nie tylko ochrona samych drzew i związanego z nimi surowca drzewnego, ale przede wszystkim jest to ochrona całego ekosystemu leśnego.
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Las, w pełni tego słowa znaczeniu, narażony jest na szereg czynników, które podzielono na
- czynniki abiotyczne (zagrożenia ze strony przyrody nieożywionej tj. wiatr, okiść, mróz, susze),
- czynniki biotyczne (zagrożenia powodowane przez zwierzęta, owady, grzyby) oraz
- czynniki antropogeniczne, których przyczyną jest bezpośrednio człowiek.
W różnych stadiach rozwoju drzewostanu, w celu ochrony lasu, leśnicy stosują różne zabiegi, i tak:
Uprawy chronimy poprzez:
• Ochronę przed zgryzaniem przez zwierzynę
• Ochronę przed szkodami od szeliniaka sosnowca
Młodniki i dojrzałe drzewostany chronimy poprzez:
• Ochronę przed spałowaniem przez zwierzynę
• Ogniskowo-kompleksową metodę ochrony lasu
UPRAWA
Ochrona upraw przed zgryzaniem przez zwierzynę.
Zgryzanie jest to ogryzanie wierzchołkowej części pędu drzewka przez jeleniowate (sarna, daniel, jeleń). Z gatunków iglastych najczęściej zgryzana jest sosna, świerk, jodła, rzadziej modrzew. Z gatunków liściastych zgryzane są: dąb, buk, jesion, lipa, klon, jawor, wiąz oraz grab.
Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed zgryzaniem jest stosowanie repelentów. Repelenty mają nieprzyjemny, a więc odstraszający, dla zwierzyny smak lub zapach. Innym sposobem zabezpieczenia przed zgryzaniem jest grodzenie uprawy utrzymywane do momentu osiągnięcia przez nią pożądanej wysokości.
Ale nie tylko jeleniowate uszkadzają drzewka, również zające i gryzonie ogryzają młode pędy najczęściej od podłoża do wysokości ok. 80 cm, w odróżnieniu od jeleniowatych, które z reguły zgryzają wierzchołki pędów. Drzewka o średnicy do 1cm mogą być przegryzane, z grubszych ogryzana jest kora wokół pędu głównego, najczęściej na szyi korzeniowej.
Ochrona upraw przed szeliniakiem sosnowcem.
Szeliniak sosnowiec to niewielki owad, należący do rzędu chrząszczy, atakujący uprawy sosnowe i świerkowe. Pod koniec kwietnia owady te żerują na sadzonkach ogryzając korę i łyko młodych drzewek. Uszkodzenie obejmuje nierzadko cały obwód i długość sadzonki. Brzegi uszkodzeń pokrywają się żywicą. Młode drzewka zwykle giną.
Ze względu na biologię tego owada niekorzystne jest zakładanie odnowień na zrębach zupełnych - szeliniak składa najpierw jaja na pniakach ściętych drzew, a potem atakuje posadzone młode drzewka.
Ochrona przed szeliniakiem może odbywać się na różne sposoby z zastosowaniem jednego lub kilku następujących zabiegów:
• dokładne korowanie pniaków na zrębie i przelegiwanie zrębu,
• chemiczne zabezpieczenie sadzonek przed ich wysadzeniem,
• otaczanie uprawy rowkiem chwytnym lub
• stosowanie pułapek naturalnych w postaci wałków sosnowych albo
• wykopanie dołków chwytnych z umieszczonymi w nich krążkami drewna sosnowego,
• zastosowanie metalowej pułapki na szeliniaka z repelentem (środkiem wabiącym),
• zastosowanie środków chemicznych w przypadku stwierdzenia masowego pojawienia się chrząszczy, przy czym eliminujemy, na rzecz mechanicznej ochrony, stosowanie chemii.
MŁODNIK
Ochrona młodników przed spałowaniem przez zwierzynę.
Spałowanie jest to obdzieranie przez jeleniowate (rzadko sarnę częściej daniela, jelenia) zębami kory z drzew w okresie zimowym. Powodem spałowania jest zapotrzebowanie zwierząt na składniki pokarmowe zawarte w korze drzew.
Jednym ze sposobów ochrony przed spałowaniem jest, podobnie jak przy zgryzaniu, stosowanie repelentów lub mechaniczne zabezpieczenie strzał drzew poprzez palikowanie.
Ochrona przed hubą korzeni
Huba korzeni powodowana jest przez grzyba korzeniowca wieloletniego Heterobasidion annosum. Występuje głównie na drzewach iglastych, atakuje korzenie i odziomkowe części pnia drzew najczęściej w wieku 10-40 lat.
W młodnikach przebieg choroby bywa zwykle bardzo szybki i prowadzi do obumarcia zaatakowanego drzewa. Chorobę u starszych drzew stwierdzić można zwykle dopiero po ścięciu drzewa. Porażenie przez grzyba powoduje zgniliznę drewna.
W drzewostanach sosnowych rosnących na gruntach porolnych wskazane jest stosowanie biologicznej metody ochrony drzew poprzez zakażenie pniaków zarodnikami grzyba konkurencyjnego Phlebiopsis gigantea.
DRZEWOSTAN DOJRZEWAJĄCY I DOJRZAŁY
Ogniskowo-kompleksowa metoda ochrony lasu zalecana jest do stosowania w ubogich, jednowiekowych i jednogatunkowych drzewostanach sosnowych, które ze względu są swoją niewielką bioróżnorodność są narażone na zwiększoną presję szkodliwych owadów.
Polega ona na zwiększeniu odporności ekosystemów leśnych przez zachowanie i zwiększenie różnorodności biologicznej. Podstawowe elementy ogniskowo-kompleksowej metody ochrony lasu, mające istotny wpływ na wzrost odporności drzewostanów w stosunku do szkodników liściożernych sosny obejmują:
• zakładanie remiz składających się z licznych gatunków drzew i krzewów o dużym znaczeniu biocenotycznym, roślin nektarodajnych - dobór gatunków drzew i krzewów powinien zapewnić korzystne warunki bytowania licznej grupie stawonogów i kręgowców, tworzenie korzystnych warunków bytowania płazów i drobnych ssaków owadożernych poprzez tworzenie , na terenie remiz leśnych, sztucznych zbiorników wodnych,
• przebudowę drzewostanów i wprowadzanie podszytów przez dobór gatunków drzew i krzewów właściwych dla danego siedliska oraz zabiegi inne, które w istotny sposób zwiększą liczebność organizmów antagonistycznych względem f oliofagów sosny,
• ochronę i zanęcanie dzików - zanęcanie dzików do miejsc masowego występowania foliofagów,
• ochronę nietoperzy przez wywieszanie w pierwotnych ogniskach gradacyjnych skrzynek - schronów,
• czynną ochronę ptaków owadożernych - przez zapewnienie im bazy pokarmowej i lęgowej,
• ochronę mrowisk.