Dursban 480 EC - środek służący do ochrony upraw przed szkodami powodowanymi przez pędraki.

Charakterystyka środka

Środek ochrony roślin Dursban 480 EC jest zarejestrowany do użycia w UE i w Polsce na mocy Decyzji MRiRW nr R-116/2017 d z dnia 15.03.2017 r., która zmienia pierwotną Decyzję nr R-58/2012 z dnia 20.03.2012 r. Etykieta środka będąca integralną częścią ww. Decyzji dostępna jest na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Dursban 480 EC jest dopuszczony do użycia i powszechnie stosowany od lat w Europie i Polsce na terenie sadów i pól uprawnych. W lasach wykorzystywany jest do zwalczania pędraków w odnowieniach, zalesieniach, plantacjach nasiennych oraz szkółkach leśnych gatunków iglastych i liściastych.  Maksymalna zalecana dawka dla jednorazowego zastosowania środka wynosi 5,0 l/ha.  Maksymalna liczba zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 2. Środek stosowany jest zgodnie z etykietą środka,  poprzez punktową iniekcję doglebową  na głębokość 10-30 cm wykonaną z trzech stron, w bezpośredniej bliskości sadzonek (do 10 cm) (0,2 l cieczy roboczej na roślinę). Środek Dursban 480 EC przeznaczony jest do stosowania przy użyciu lancy doglebowej podłączonej do opryskiwacza ciągnikowego.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu jako instytucja posiadająca certyfikat FSC®, jest zobowiązana do przestrzegania zasad promowanych przez FSC® (Forest Stewardship Council®). Posiadacze certyfikatu FSC muszą spełnić szereg warunków i kryteriów, które w przypadku zarządców i właścicieli lasów w Polsce  zapisane są w Tymczasowym Krajowym Standardzie Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej w Polsce. Wypełnienie warunków określonych Standardem kontrolowane jest podczas corocznych audytów. Pierwszy certyfikat FSC, RDLP w Poznaniu otrzymała  1 stycznia 2003 roku, który obowiązywał do  31 grudnia 2007 roku. Obecnie RDLP w Poznaniu posiada certyfikat dobrej gospodarki leśnej według systemu FSC o numerze FSC  SGS-FM/COC 004323, przyznany na okres od 10 kwietnia 2013 roku do 9 kwietnia 2018 roku. W 2017 roku przystąpiliśmy do procedury ponownego uzyskania certyfikatu na kolejne lata.

FSC – Forest Stewardship Council AC. jest organizacją promującą odpowiedzialne gospodarowanie zasobami leśnymi świata. Skupia właścicieli i zarządców lasów, organizacje społeczne i przyrodnicze, firmy przetwórstwa drzewnego i papierniczego, sieci handlowe oraz osoby prywatne, zainteresowane odpowiedzialną gospodarką leśną.

Jednym z elementów ww. standardu jest stosowanie i prowadzenie odpowiedniej polityki w zakresie stosowania środków ochrony roślin. FSC określiła listę substancji aktywnych (FSC—STD-30-001a), których nieuzgodnione zastosowanie prowadzi do wniesienia zasadniczej niezgodności co może skutkować odebraniem lub zawieszeniem certyfikatu. Na liście tej znajduje się m.in. substancja aktywna o nazwie chloropiryfos, który wchodzi w skład środka ochrony roślin Dursban 480 EC.

W przypadku konieczności użycia takiego środka ochrony roślin przez posiadacza certyfikatu FSC musi on ubiegać się o specjalną derogację, zgodnie z procedurą opisaną w dokumencie FSC-PRO-30-001 V1-0,  której elementem są m.in. konsultacje społeczne. Konieczność ogłoszenia konsultacji społecznych w tej sprawie wynika z przepisów Polityki Pestycydowej Międzynarodowej Organizacji Forest Stewardship Council AC.  (FSC_POL_30_001_EN_FSC).

Zakres zastosowania insektycydu Dursban 480 EC. na terenie RDLP w Poznaniu

Zgodnie z ustawą o lasach, w celu zapewnienia powszechnej ochrony lasu, właściciele lasów są zobowiązani do kształtowania równowagi w ekosystemach leśnych, podnoszenia naturalnej odporności drzewostanów, a w szczególności do zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych (art. 9 ustawy o lasach).

Ustawa nakłada na nadleśniczego obowiązek wykonywania zabiegów zwalczających i ochronnych, w razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów (art. 10 ustawy o lasach).

Pojawienie się silnego zagrożenia upraw i młodników od pędraków jest cykliczne. Chrabąszcz majowy (Melolontha melolontha L) i kasztanowiec (Melolontha hippocastani Fabricius) są jednymi z najgroźniejszych szkodników owadzich w polskich lasach. Zwiększa się areał ich masowego występowania z każdym wylotem formy doskonałej owada. Cykl rozwojowy chrabąszczy trwa 4-5 lat.

Do rójki (intensywny pojaw owadów) dochodzi co kilka lat, w różnym czasie na terenie nadleśnictw RDLP w Poznaniu. W celu prognozowania formy rozwojowej owada oraz jego liczebności prowadzi się coroczną kontrolę występowania szkodników korzeni zgodnie z Instrukcja Ochrony lasu. Celem kontroli liczebności szkodników korzeni w glebie jest: uzyskanie informacji o zagrożeniu szkółek i upraw przez pędraki, ustalenie rójek chrabąszczy oraz ustalenie obszarów uporczywych pędraczysk.

Zasadniczą kontrolę występowania szkodników korzeni wykonuje się w okresie od 15 sierpnia do 30 września. Kontrolę uzupełniającą, mająca na celu potwierdzenie zagrożenia wykonuje się w okresie wiosennym, do końca kwietnia. Obserwację rójki przeprowadza się corocznie na obszarach uporczywych pędraczysk i na terenach podejrzanych o występowanie chrabąszczy. Obserwacje dokumentuje się, podając lokalizację, gatunek owada oraz stopień nasilenia rójki w skali  trzy-stopniowej (1- występowanie pojedyncze, 2 – występowanie wzmożone, 3 – występowanie masowe).

Kontrolę występowania szkodników korzeni wykonuje się  poprzez wykopanie nie mniej niż 6 dołów (o wymiarach 1,0x0,5 m) na każdy hektar, dla następujących kategorii gruntów:

• przeznaczonych pod szkółki, plantacje nasienne i plantacyjne uprawy nasienne;

• przeznaczonych pod zalesieni, w roku poprzedzającym założenie uprawy;

• corocznie w szkółkach leśnych, na kwaterach przewidzianych do bieżącej produkcji oraz na których stwierdzono szkody;

• na zrębach bieżących, haliznach i płazowinach na rok przed ich odnowieniem, ale jedynie dla tych kompleksów leśnych, w których są rejestrowane szkody powodowane przez pędraki w uprawach;

• w istniejących uprawach i plantacyjnych uprawach nasiennych, w których występują szkody powodowane przez pędraki;

• w drzewostanach przewidzianych do wyrębu, ale jedynie w kompleksach leśnych, w których są rejestrowane szkody powodowane przez pędraki w uprawach;

• w szczególnych przypadkach, na powierzchniach wskazanych przez Zespół Ochrony Lasu.

Na terenie RDLP w Poznaniu środek Dursban 480 EC. w ostatnich latach nie był stosowany do ograniczania populacji pędraków na powierzchniach upraw. Powiększająca się powierzchnia obszarów występowania pędraków chrabąszczy zmusza nas do użycia środka chemicznego w celu rozproszenia jego populacji.

W 2017 roku w wyniku przeprowadzonej przez Zespół Ochrony Lasu w Łopuchówku oceny zagrożenia ze strony szkodników korzeni, stwierdzono wzrastające zagrożenie ze strony pędraków chrabąszczy.

Wykonanie skutecznego zabiegu ograniczenia populacji owadów uratuje drzewostany uszkadzane żerem pędraków i  równocześnie ograniczy liczebność owadów dojrzałych.

Prognoza zagrożenia drzewostanów przez pędraki, wskazuje, że w latach 2018-2023 zagrożenie od  owadów może wystąpić w RDLP w Poznaniu, na  powierzchni ok. 20 tys. ha, a ich ograniczenie będzie  możliwe dzięki zastosowaniu skutecznego środka ochrony roślin jakim jest Dursban 480 EC.

Dursban 480 EC jest jedynym zarejestrowanym środkiem ochrony roślin dostępnym na terenach leśnych, który może być zastosowany do ograniczenia liczebności pędraków chrabąszczy. W efekcie tego możemy także ograniczyć powierzchnię oprysków na formę dojrzałą owadów.

W sytuacji kiedy konieczne dla ratowania drzewostanów będzie wykonanie zabiegów z użyciem Dursbanu 480 EC, zostanie wykorzystana metoda  punktowej iniekcji doglebowej  zgodnie z przepisami wynikającymi z obowiązującym w tym zakresie prawem. Zabiegiem objęte zostaną jedynie tereny leśne z wyłączeniem stref buforowych od pasiek, krawędzi jezdni dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg krajowych, zbiorników i cieków wodnych oraz innych nie będących celem zabiegu terenów nieużytkowanych rolniczo, zgodnie z obowiązującym  rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 marca 2014 r. w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin.

Przebieg konsultacji

Nadleśnictwo Góra Śląska wnosi o zgłaszanie uwag odnośnie możliwości użycia przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Poznaniu,  środka ochrony roślin – Dursban 480 EC  w terminie do 23 lutego 2018 r. (45 dni od daty ukazania się niniejszej informacji).

Uwagi można zgłaszać  na adres: Nadleśnictwo Góra Śląska ul. Podwale 31, 56-200 Góra, lub elektronicznie goraslaska@poznan.lasy.gov.pl  w tytule wpisując „konsultacje FSC-Dursban” lub na adres Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu, ul. Gajowa 10, 60-959 Poznań, lub elektronicznie: sekretariat@poznan.lasy.gov.pl  w tytule wpisując „konsultacje FSC- Dursban”. Wszelkie informacje na ten temat można uzyskać  telefonicznie pod nr tel. +48 61 668 44 35 Marlena Kowalkowska lub +48 61 668 44  39 Zuzanna Pichola.